biforium, bifora

1. Ook, soms: tweelicht (het biforium is een speciaal soort tweelichtvenster). Een biforium of bifora is een dubbel "raam" dat door een middenzuil in tweeën is verdeeld. Het biforium is in de late Romaanse periode en in de Renaissance meestal voorzien van twee rondbogen boven de vensters en vaak een rondboog boven het geheel. In de Gotiek zijn de vensters vaak getooid met spitsbogen of met lancetbogen.
Een biforium dat geen open ruimte achter zich heeft, wordt een blind biforium genoemd.
Het dubbele raam is een voorbeeld van een gekoppeld venster.


meer "biforiums" met rondbogen en zuilen met rijkbewerkte kapitelen bij een kerk op de mont saint michel (copyright dig keur, vademecum de late middeleeuwen, uitgeverij profiel):


romaans biforium (robert pietschmann, wikimedia):


baksteen biforium met rondbogen en een baksteen middenzuil (galmgat van een kerk in lauragais, frankrijk):


blind biforium, vroeg-gotisch biforium met spitsbogen:


gotisch biforium met lancetbogen met vierpas in de zwik van het biforium, zuiderdwarsschip notre dame, rouan (copyright dig keur):


renaissance, veelvuldig gebruik van het biforium, pilasters boven elkaar, omvangrijke waterlijsten, geometrische vormgeving, palazzo rucellai, florence, arch. leon battista alberti, 1450:


De termen biforium en bifora zijn beide enkelvoudsvormen en afkomstig van het Latijnse bis (twee, tweemaal) en het Latijnse fores of forium (deuren), die meervoudsvormen zijn van foris (deur en oneigenlijk ook opening, toegang, ingang). De meervoudsvorm van het woorddeel forium wordt gebruikt als het object uit twee delen bestaat, bijvoorbeeld bij een deur met twee vleugels of een dubbel raam met twee vensters.

Overigens, een triforium is geen drielicht, maar een smalle galerij in de kerk, onder de vensters van de middenbeuk en boven bogen van de zijbeuk, met zicht op de grote binnenruimte.

Eng. biforium, bifora


2. In Duitsland wordt ook een uit twee delen bestaande arcade (dus drie zuilen) een biforium genoemd.